از سفر به پارس

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       میشا جورکوویچ

05/05/2025  

https://standard.rs/2025/05/05/sa-puta-po-persiji/

کنفرانسی که ما در ایران در آن شرکت کردیم، به عنوان آغاز یک پلتفرم گسترده‌تر با هدف ترویج یک دیدگاه شرقی و جایگزین از حقوق بشر در نظر گرفته شده بود. و همچنین فرصتی بود تا نگاهی به درون دنیای تمدن بزرگ پارسی بیندازیم.

بعد از دو سفر قبلی به ایران که فقط توانستم تهران را ببینم، هفته گذشته توانستم از دو شهر دیگر دیدن کنم و از کویرهای وسیع ایران عبور کنم. من و همکارم استوان گاییچ، به عنوان تنها اعضای اروپایی، دعوت شدیم تا در پروژه بزرگی که توسط ایرانیان آغاز شده و «درک شرقی از حقوق بشر» نام دارد، شرکت کنیم.

به عنوان گام اولیه، یک کنفرانس بین‌المللی بزرگ با همین نام برگزار شد که در آن دانشمندانی از بیش از بیست کشور شرکت کردند. این سفر شش روزه فرصت بسیار خوبی بود تا با افراد فوق‌العاده‌ای آشنا شویم، چیزهای زیادی یاد بگیریم، زیبایی‌های وصف‌ناپذیری را ببینیم، با دوستان قدیمی ملاقات کنیم و از جنبه‌های مختلف خودمان را غنی کنیم. با این حال، از آنجایی که کل پروژه فوق‌العاده جالب است و در لحظه بسیار مهمی برای جهان و خود ایران اتفاق می‌افتد، بخشی از آن را با خوانندگان محترم به اشتراک می‌گذارم.

ایران، علاوه بر اینکه بیش از ۳۵ سال تحت تحریم بوده است، در زمینه حقوق بشر با کشورها و ساختارهای مختلف غربی مشکلات عمده‌ای دارد. بیشترین اتهامات به طور یکسان در ارتباط با موضوع انرژی اتمی و موضوع حقوق بشر صورت می‌گیرد.

مانند بسیاری از کشورهای دیگر، ایران نیز با سازمان‌های به اصطلاح بین‌المللی حقوق بشر مانند کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد، مشکل اساسی دارد. چنین سازمان‌هایی که کاملاً تحت کنترل شرکت‌ها، جهانی‌گرایان و عوامل نفوذ آنها هستند، دائماً از موقعیت خود سوءاستفاده می‌کنند و فشار زیادی بر کشورهای غیراروپایی وارد می‌کنند و از آنها می‌خواهند تغییراتی را در جهت پذیرش دستور کار LGBT و فمینیستی، لغو مجازات اعدام و هر آنچه شورای اروپا بر کشورهای اروپایی تحمیل کرده است، اعمال کنند. البته، آنها نه حقی برای این کار دارند و نه این کار مطابق با اعلامیه جهانی حقوق بشر است.

کنفرانسی که ما در آن شرکت کردیم، به عنوان آغاز یک پلتفرم گسترده‌تر با دبیرخانه، مجله و اشکال دیگر، و همه به منظور ترویج یک دیدگاه شرقی و جایگزین از حقوق بشر، در نظر گرفته شده بود.

یک دیدگاه متفاوت

مراسم افتتاحیه در ساختمان جذاب سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی توسط تلویزیون دولتی پخش شد و تعداد زیادی از مقامات عالی رتبه در آن شرکت کردند. این سازمان به همراه دانشگاه، باقر العلوم قم، سازمان‌دهنده اصلی بودند.

بعد از دو روز اقامت در تهران، کارمان را در قم، در پنل‌هایی که به بخش‌های خاصی از موضوع حقوق بشر اختصاص داشت، ادامه دادیم. همایش همانجا تمام شد تا یک روز و نیم آخر را در اصفهانِ وصف‌ناپذیر سپری کنیم. در سلسله جلساتی با رهبران سیاسی و مذهبی منطقه‌ای و محلی، ما درختان دوستی کاشتیم.

میزبانان مهربان، کار تدارکات را به خوبی انجام دادند و تیمی برجسته از متخصصان را گرد هم آوردند که عمدتاً از اساتید دانشگاه تشکیل شده بود. ما با متفکران واقعاً بزرگی از کره جنوبی، پاکستان، هند، مالزی، اندونزی و دو استاد بزرگ از عراق، یک آقای محترم از کره، افغانستان و غیره آشنا شدیم.

این واقعیت که آسومان باسالیورا، اهل اوگاندا دکترای علوم و رهبر یک حزب سیاسی که قانونی را برای جرم‌انگاری همجنسگرایی دراین کشور پیشنهاد داده بود، نشان دهنده دیدگاهی متفاوت نسبت به حقوق بشر است. پیام اساسی دقیقاً این بود که هر ملتی حق دارد برای خود تصمیم بگیرد که ارزش‌های تمدنی‌اش چیست و بر اساس آن، چه چیزی به مجموعه حقوق بشرِ مورد حمایت تعلق دارد.

اما، جدا از بخش کاری، شرکت‌کنندگان این فرصت را داشتند که از طریق این شهرها، سه جهان کاملاً متفاوت را ببینند وبشناسند. تهران پایتخت بزرگی است، ترکیبی از بورژوازی شهری ثروتمندتر از شمال و فقرای محافظه‌کارتر از جنوب. همین الان هم می‌توان دید که تعداد فزاینده‌ای از زنان بدون پوشش سر خود به سر می‌برند و موج رهایی زنان آغاز شده است. در غیر این صورت، مسئله جایگاه زنان برای مجریان برنامه بسیار مهم است، آنها می‌خواهند نقش عظیم زنان درجامعه ایران را نشان دهند و این آگاهی وجود دارد که باید به تدریج برخی از قوانین اجتماعی اصلاح شوند.

البته قم مرکز معنوی و دانشگاهی شگفت‌انگیز اسلام شیعه است. این شهر در کنار کربلا، بزرگترین زیارتگاه است و شهری مقدس محسوب می‌شود. مجموعه عظیم حرم حضرت معصومه بر مرکز آن تسلط دارد که زیبایی آن واقعاً وصف‌ناپذیر است. ما به اندازه کافی خوش شانس بودیم که در یک تعطیلات مذهبی از آن بازدید کنیم، که این امر قدرت معنوی و دعایی بزرگی را که در آن معبد احساس می‌کنید، بیشتر تقویت کرد.

جدا از دانشگاه باقرالعلوم، دانشگاه معروف المصطفی هم وجود دارد که اکنون تحت تحریم‌های غرب است. همچنین دانشگاه‌های زنانه و البته تعداد زیادی مسجد وجود دارد. ما همچنین از گورستان ویژه شهدا، شهدای راه ایمان که در اینجا جایگاهی استثنایی دارند، بازدید کردیم. تصاویر آنها را می‌توان در خیابان‌ها دید، ادای احترامات زیادی به آنها می‌شود و قاسم سلیمانی جایگاهی مذهبی دارد.

آگاهی تمدنی

اصفهان که سه ساعت با اینجا فاصله دارد، دنیایی کاملاً متفاوت است. این شهر بیشتر یادآور اندلس است، اگرچه در کنار دریا نیست. رودخانه‌ای عظیم با پل‌های زیبا، بناهای تاریخی معماری اسلامی، آن را به یکی از سرسبزترین شهرهایی که دیده‌ام تبدیل کرده است.

در دو طرف رودخانه، کمربندهای بزرگی وجود دارد که جمعه‌ها قبل از ظهر (که برای آنها آخر هفته است)، می‌توانید هزاران نفر را ببینید که در حال ورزش، پیک‌نیک، معاشرت و لذت بردن از خود هستند. این پایتخت باستانی صفوی به خاطر استادان صنایع دستی قدیمی‌اش مشهور است و یکی از زیباترین بازارهای جهان را دارد. مردم بسیار خوب و مهربان هستند، هیچ کس شما را اذیت نمی‌کند، آنها بسیار گشاده‌رو و مشتاق هستند که در هر مرحله به شما کمک کنند. همه جا کاملاً امن است.

این یک محیط بسیار آزادتر و آرام‌تر است، بسیاری از دختران بدون پوشش و با دقت زیاد در مورد لباس و زیبایی‌شناسی خود به آنجا می‌روند. عصرها به اندازه جزایر شیک یونان در فصل تابستان، پر جنب و جوش است. مردی با گیتار و خواننده‌ی همراهش روی نیمکت پارکی نشسته‌اند و پنجاه تا صد نفر آنجا جمع شده‌اند و آهنگ‌های پرطرفدار معاصر را می‌خوانند. ضمناً، چرم، لباس و شیرینی‌هایی مانند گز و سوهان از کیفیت بالایی برخوردارند و بهترین زعفران جهان در اینجا فروخته می‌شود.

در مرکز شهر، پارک عظیم هشت بهشت ‌با کاخ قرار دارد و سپس به مجموعه شگفت‌انگیز کاخ علی کاپو با مسجد شاه و مسجد شیخ لطف‌الله می‌رسید. امپراتورها مسابقات چوگان را از بالکن‌های خود در جایی که اکنون یک استخر بزرگ است، تماشا می‌کردند. همه جا پر از آدم است. واقعاً سخت است که عاشق این شهر نشوی، شهری که زوکو جومور به درستی درباره‌اش نوشته است.

در نهایت، اجازه دهید اشاره کنیم که هیچ‌کس در هیچ کجا چیزی در مورد تهدید بمباران، مذاکره با آمریکایی‌ها و وضعیت سیاسی پرتنش فعلی در منطقه نگفت. این حقیقتاً وجود آگاهی از طول مدت تمدن را نشان می‌دهد، که در آن همه اینها به عنوان یک بخش کوچک در توسعه مداوم هزار ساله یک امپراتوری درک می‌شود...

میشا جورکوویچ مدیر مرکز ژئوپلیتیک در دانشکده روابط بین‌الملل کالج ماتیاس کوروین در بوداپست است.

                                                                             منبع:  نیو استاندارد  Novi Standard